انواع بسته بندی مواد غذایی

چرا بسته بندی مواد غذایی دارای اهمیت است؟

صنعت بسته بندی مواد غذایی  در تمام دنیا گسترده است و از جمله صنایعی است که سبک زندگی مدرن به آن نیاز فراوان دارد.

محصولات تولید شده برای حمل و نقل آسان تر، ایجاد امنیت، جلوگیری آلودگی محصول در هنگام توزیع و فروش، افزایش مدت نگهداری، حفظ کیفیت مطلوب، نیاز به بسته بندی مناسب دارند.

یادگیری اصول بسته بندی مواد غذایی نه تنها برای محافظت کامل از مواد غذایی بلکه برای بازاریابی صحیح و بی نقص هم ضروری است.

مزایای بسته بندی اصولی مواد غذایی:

1. محافظت: هدف اولیه از به‌کارگیری نکات و اصول طراحی بسته بندی مواد غذایی، محافظت از آنها در برابر آسیب های وارد شده در طی حمل و نقل، جابجایی و انبار کردن آنهاست. حتی آنها را از آسیب مستقیم رطوبت، نور، گرما و سایر عوامل محیطی ایمن نگه می دارد.
2. بهداشت :رعایت بهداشت در زمینه بسته بندی مواد غذایی اهمیت ویژه‌ای دارد. کاملا منطقی است که بسته بندی حبوبات و خوراکی های خشک مثل چیپس و بیسکوییت، پروتکل و روند بهداشتی سخت‌گیرانه‌تری نسبت به سایر بسته بندی محصولات مانند الکترونیکی یا کاغذی داشته باشد.
3. جذب مشتری: طبق تحقیقات گسترده در زمینه بازاریابی و میزان رضایت مشتریان ، متوجه شدند که اگر اصول بسته بندی مواد غذایی به خوبی رعایت شده باشد، روی جلب نگاه و توجه مشتریان، راحتی آنها، اطلاع رسانی و برندسازی و نرخ فروش محصولات به شدت تأثیر می گذارد.
4. اطلاعات محصول: بدون انجام اصول بسته بندی مواد غذایی، مشتریان متوجه نخواهند شد که مواد تشکیل دهنده محصول پیش روی آنها از چیست، شرایط نگهداری آن به چه نحوی است، چطور باید استفاده کرد و غیره. در چنین شرایطی قطعا محصولی که این موارد را به خوبی با طراحی حرفه ای عرضه کرده باشد، مورد پسند مشتری خواهد بود.
5. حمل و نقل راحت تر: اگر اصول بسته بندی کردن مواد غذایی رعایت نشود، مشتریان در حمل مواد غذایی به مشکل خواهند خورد و به همین دلیل می بینیم که بسته به نوع ماده غذایی یا خوراکی آنها را به شکل قوطی، جعبه، بطری، کیف و غیره قرار می دهند.

 

بسته بندی مواد غذایی چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟

یک بسته بندی استاندارد باید بتواند این شرایط را در خود داشته باشد:

• قابليت پذيرش چاپ بر روی بسته بندی
• قابليت استفاده در ماشين های بسته بندی مانند ماشین دوخت ، پرکن
• شکل پذيری به کمک باد يا خلا يا فناوری های حرارتی
• شفافيت و درخشش سطح بسته برای رضايت و جلب نظر مشتری
• کنترل در انتقال رطوبت و بخار آب
• کنترل در انتقال گاز ها مانند دی اکسید کربن، اکسیژن و نیتروژن
• تحمل تغيير درجه حرارت هنگام انبارداری، جا به جایی و فروش
• نبود مواد سمی در جنس بسته بندی
• ارزان و به صرفه بودن بسته بندی
• مقاومت در مقابل ضربه و فشارهای خارجی

انواع بسته بندی مواد غذایی

متداول ترین مواد بسته بندی عبارت‌اند از: فلزات (به طور عمده فولاد و آلومینیوم)، کاغذ و مقوا، شیشه، چوب و پلیمرها.

فلزات

فولاد و آلومینیوم بیشتر برای نوشیدنی های قوطی دار به کار می روند.
مزایا بسته ببندی فلزی:

1. قوطی های فلزی دارای مقاومت بالای.
2. نفوذ ناپذیری نسبت به گازها و بخارها.
3. مقاومت در مقابل دماهای بالا است.
4. تیرگی آن ها، یک امتیاز برای محصولات حساس به نور است.

معایب بسته بندی فلزی

1. وزن سنگین آن ها
2. هزینه حمل زیاد
3. تمایل به برهم کنش با محتویات و محیط (خوردگی داخلی و خارجی).
4. دیده نشدن محتویات محصول

آلومینیوم

اساساً امتیازات و معایب قوطی های آلومینیومی با قوطی های فولادی مشابه‌اند جز اینکه آلومینیوم خیلی سبک‌تر و گران‌تر است. به عنوان مثال از فویل آلومینیوم در بسته بندی نمودن نوشابه ها، در پوش نوشابه های گازدار حاوی Co2، درپوش بطری های شیشه شیر، قوطی کنسرو، بسته بندی مربا، استفاده می گردد.

شیشه

یکی از قدیمی ترین ظروف بسته بندی مواد غذایی ظروف شیشه ای است.

مزایای شیشه و ظروف شیشه ای عبارتند از:

 

1. شیشه از نظر شیمیایی خنثی است به عبارتی با ماده غذایی محتوی خود هیچگونه واکنشی انجام نمی‌دهد.
2. شیشه غیرقابل نفوذ، فاقد بو و بهداشتی می باشد.
3. ظروف شیشه به اشکال، اندازه ها و رنگ های مختلف ساخته می شوند.
4. شیشه شفاف بوده و محتویات بسته بندی دیده می شود.

معایب شیشه و ظروف شیشه ای عبارتند از

1. حساس به شوک های حرارتی و عوامل خارجی
2. وزن زیاد و در نتیجه افزایش هزینه ی حمل و نقل
3. این خطر وجود دارد که در هنگام پرنمودن محصول،  قسمتی از ظروف شیشه ای، خرده شده و به مواد غذایی انتقال یابد.

کاغذ

1. مزایای کاغذ در صنایع بسته بندی عبارتند از:
2. انعطاف پذیری خوب
3. قابلیت شکل و چاپ پذیری خوب
4. مقاومت در مقابل پاره شدن، کشش و فشار
5. ممانعت در برابر عوامل فساد به ویژه نور
6. قابلیت بازیافت
7. قابلیت چاپ عالی
8. هزینه کم

معایب کاغذ در صنایع بسته بندی شامل:

1. در مقابل رطوبت، گاز و روغن نفوذ پذیر است.
2. از قابلیت دوخت خوبی برخوردار نیست.
3. حساسیت زیاد به رطوبت

از مواد کاغذی و پلاستیکی می توان برای بسته بندی های پاکتی استفاده کرد

پاکت های بسته بندی است که درای جذابیت ظاهری بسیار بالا همراه با مقاومت و استحکام بسیار زیاد است.

پاکت های بسته بندی دارای تنوع بسیار زیاد می باشد برای مثال:

• پاکت بغل کاست ، ته کاست یا سه طرف کاست (پاکت ایستاده)
• پاکت های زیپ دار
• پاکت سوپاپ دار(محصولاتی همانند قهوه به علت تولید گاز نیازمند سوپاپ می باشد)
• پاکت کرافت
• پاکت های سفاف و پنجره دار(نمونه های پنجره دار باعث قابل مشاهده شدن داخل بسته بندی می شود)

پلیمرها

پلیمرها سریع الرشدترین گروه از مواد در بسته بندی غذا هستند. مهم ترین امتیاز آن ها تنوع و طیف فوق‌العاده گسترده خواص آن ها است. آن ها نسبتاً ارزان‌اند و به سادگی فرآوری و شکل داده می شوند. دو عیب عمده پلیمرها عبارت‌اند از نفوذ پذیری آن ها در مقابل گازها و بخارات و امکان برهم کنش آن ها با محصول. پلیمرها معمولاً پلاستیک ها نیز خوانده می شوند.

بسته بندی متالایز bopp ،opp ،cpp

سلفون هایی که با نام فیلم های opp شناخته می شوند نوعی پلیمر است که برای کاربرد های بسته بندی استفاده می شود.  این نوع از فیلم های بسته بندی در انواع مختلفی به بازار عرضه می شود. انواعی از فیلم هایی که برای بسته بندی مورد استفاده قرار می گیرند با رنگ های دیگری مانند شیری آمیخته می شوند که در این صورت به این نوع از فیلم ها صدفی می گویند. برای نمونه صدفی می توان به بسته بندی های نمک یا بستنی اشاره کرد که دارای رنگ شیری در داخل و چاپ روی آن است.

اگر این فیلم ها را با پودر های فلزاتی مانند آلومینیوم پوشش دهند به این نوع فیلم های بسته بندی متالایز bopp می گویند. بسته بندی متالایز برای مواردی استفاده می شود که مواد بسته بندی شده درون آن ها باید از نور خورشید و گرد و غبار در امان بمانند، بسته های پفک، بستنی و غیره از این نوع می باشند.

این سلفون را می توان به‌صورت بسته بندی های کاملا شفاف و بدون چاپ نیز استفاده کرد. بسته بندی هایی دارای پنجره شفاف نیز از این نوع پلیمر ها استفاده می کنند. حتما تا به حال بسته بندی حبوبات ، پاستیل و این دسته از موارد را مشاهده کرده اید که برای مشخص شدن محصول داخل بسته بندی از یک پنجره شفاف استفاده می شود.

فیلم یا همان رول cpp به صورت تنها قابل استفاده نیست ، بلکه یک لایه مکمل است که بیشتر بر روی سلفون opp لمینت می شود. با لمینت این لایه بر روی لایه دیگر قابلیت دوخت پذیری و چاپ پذیری افزایش میابد که از همه مهم تر افزایش کیفیت و مقاومت بسته بندی است که از همه چیز مهم تر است.

بسته بندی های نایلونی و نایلکسی

این نوع از بسته بندی به علت قیمت ارزان و کیفیت مناسب انتخاب بسیار برای مواد غذایی است، که بر خلاف تصور بسیاری نایلون و نایلکس از مقاومت و استحکام کاملا مناسب به همراه چاپ پذیری بسیار خوبی برخورد دار است.

نایلون های سه لایه

یکی از مقاوم ترین ها از این دسته نمونه های سه لایه است که با روش کاملا متفاوت تولید می شود و قابل استفاده برای محصولات سنگین وزنی همانند کود، برنج، کیسه بزرگ حبوبات و غیره می باشد، نمونه های سه لایه در اصل جایگزینی برای گونی های بسته بندی است.

یکی از پر مصرف ترین بسته بندی ها برای محصولات کشاورزی کیسه های سه لایه پلی اتیلنی (نایلونی) است.

درمورد مایعات نیز بسته بندی ها بیشتر به صورت شیشه ای، بطری، و گاهی به صورت پاکت های نایلونی صورت می گیرد. نوع دیگری از بسته بندی مواد مایع مثل آبمیوه در بسته بندی هایی به نام تتراپک صورت می گیرد که غلاف کاغذی مانندی محصول مورد نظر را در بر می گیرد.

چاپ روی بسته بندی مواد غذایی

هرگونه مواد غذایی که به طور عمده تولید و پخش می شود نیاز به یک بسته بندی به همراه چاپ برای معرفی محصول دارد که به هر میزانی که بسته بندی جذاب تر و چشم گیر تر باشد میزن فروش آن افزایش پیدا خواهد کرد.
چاپ روی انواع محصولات به دو دسته تقسیم می شود

• چاپ اطلاعات ثابت

مانند چاپ طرح ها و گرافیک ها ، اطلاعات ثابت محصول مانند مواد تشکیل دهنده آدرس کارخانه و غیره

• چاپ اطلاعات متغیر

مانند تاریخ تولید و انقضا، قیمت، بارکد و غیره

برای چاپ این اطلاعات از دستگاه جت پرینتر با تاریخ زن استفاده می شود.

شرکت دانا کد نگار ارایه دهنده و تولید کننده انواع جت پرینتر است. برای اطلاعات بیشتر می توانید به صفحه محصولات ما مراجعه کنید.